Prebiyotik Nedir? Ne İşe Yarar? Faydaları Nelerdir?

Bağırsak sağlığı söz konusu olduğu zaman probiyotikler hakkında çok fazla bilgi vardır. Peki ya prebiyotiklerin faydaları? Prebiyotiklerle ilgili araştırmalar hızla genişliyor, ancak çalışmalar umut verici sonuçlar gösteriyor. Prebiyotik gıdalar tüketerek tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklara yakalanma şansınızı azaltabilirsiniz.

Peki prebiyotikler tam olarak nedir? Prebiyotikler, bağırsaklarınızdaki faydalı bakteriler için gübre görevi görmektedir. Bu bakteriler için gelişmelerini ve besin sağlarlar. Bunları enginar, muz ve yulaf gibi yiyeceklerde bulabilirsiniz. Probiyotikler ise bağırsak sağlığına faydalı mikroorganizmalardır.  Birden fazla çalışma probiyotiklerle ilgili kanıtları desteklemektedir, ancak prebiyotikler ile ilgili araştırmalar nispeten yenidir. Bilimin bizlere prebiyotik faydaları hakkında neler söylediğine daha yakından bakacağız.

Bağırsak Sağlığını Destekleyin

Prebiyotiklerin bağırsak sağlığını desteklemede önemli bir rol oynadığı kanıtlanmıştır. Bağırsaklarınızdaki faydalı bakteriler için besin sağlarlar ve kronik sağlık koşulları riskinin azalmasıyla ilişkili olarak çeşitli bağırsak florasını geliştirirler.

Kabızlığı Kolaylaştırabilir

Kabızlık yaşıyorsanız, prebiyotikler ihtiyacınız olan rahatlamayı sağlayabilmektedir. Prebiyotikler bağırsak hareketlerini düzenlemektedir ve kabızlık semptomlarını hafifletir. Yine de IBS teşhisiniz varsa, kanıtlar karışıktır. İncelemede prebiyotiklerin IBS’li kişilerde kabızlığı hafifletebileceğini buldu. Yine de besinler üzerine bir çalışmada kanıtların sonuç çıkarmak için çok sınırlı olduğunu öne sürüyor. Şişkinlik ve gaz, prebiyotiklerin bilinen yan etkilerindendir, bu sebeple bu semptomlara yatkınsanız, küçükten başlamak isteyeceksiniz.

Daha Tok Hissetmenizi Sağlayabilir

Fazla kilolardan kurtulmak mı istiyorsunuz? Prebiyotiklerin iştahı azalttığı ve kilo vermenize yardımcı olabilecek tok hissetmenizi sağladığına dair iddialar vardır. İyi haber şu ki, bu görüşü destekleyecek kanıtlar ortaya çıkmaktadır. Bir denemede soğan,  pırasa, enginar, sarımsak ve yulaf gibi gıdalarda doğal olarak bulunan bir tür diyet lifi olan oligofruktozun aşırı kilolu yetişkinlerde açlık hormonu ghrelini bastırdığını göstermiştir. 

Mineral Emilimini İyileştirebilir

Mineraller sağlıklı bir diyetin önemli bir parçasıdır. Yine de mineralleri tüketmek hikayenin sadece yarısıdır – tüm faydaları elde edilmesi için bağırsağınızın mineralleri emmesi gerekir. Prebiyotikler, güçlü dişler ve kemikler için gerekli olan kalsiyum gibi minerallerin emilimini artırabilir.

Kan Şekerini Düzenleyebilir

Şeker hastalığınız varsa, kan şekerini düzenlemek semptomlarınızı yönetmenize yardımcı olabilir. Prebiyotikler gelişmiş kan şekeri kontrolü ile ilişkilidir. İncelemede prebiyotik almanın açlık kan şekeri seviyelerini düşürdüğünü ve kan şekeri kontrolünün bir belirteci olan HbA1c’yi azalttığını gösterdi.

Yine de, prebiyotiklerin etkisinin kapsamı hakkında sorular var. Altı haftalık prebiyotiklerin, tip 2 diyabetli kişilerde açlık glikoz seviyeleri çok az fark yarattığını bulmuştur. Araştırmacılar, kan şekeri düzeylerini etkilemek için daha uzun sürenin gerekli olabileceği sonucuna varılmıştır.

Bağışıklık Fonksiyonunu Artırabilir

Bağışıklığın Covid-19 pandemisinin ardından artan bir ilgi alanı olması şaşırtıcı değildir. Vücudun mikroorganizma topluluğu olan sağlıklı mikrobiyomun bağışıklık fonksiyonunu artırabileceğine dair kanıtlar vardır. Sağlıklı mikrobiyomun vücudun doğal savunmasını desteklediği ve bağışıklığı artırdığını öne sürülmektedir. Prebiyotikler, bağırsaktaki faydalı bakteriler için besin sağlamaktadır ve bu sebeple bağışıklık fonksiyonunu artırabilmektedir. Yüksek bağışıklık, düşük inflamasyon seviyeleriyle bağlantılıdır. Bir incelemede prebiyotiklerin iltihabı azaltabileceğine dair kanıtlar olduğu bulunmuştur. Bu bulgular, prebiyotiklerin zararlı moleküllere karşı bariyer görevi gören bağırsak duvarının bütünlüğünü korumasından kaynaklanıyor olabilir.