Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu (Sarı Nokta Hastalığı) Nedir?

Yaşa bağlı makula dejenerasyonu veya AMD, retinanızın orta kısmı olan makulayı etkileyen ve merkezi görme kaybına yol açan kronik, ilerleyici ve dejeneratif bir göz hastalığıdır. Genellikle 50-60 yaşın üzerindeyseniz ortaya çıkar.

Dünya çapında, 2040 yılına kadar yaklaşık 228 milyon kişiye Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu teşhisi konulacak ve Avrupa kökenli insanlar en yüksek riske sahip olacak, ancak tüm etnik kökenler savunmasız durumda. Diğer risk faktörleri arasında sigara içmek, kötü beslenme, obezite ve ailede YBMD öyküsü yer alır.  Erken ve orta aşama AMD’si olan kişilerde hafif ila orta derecede görme kaybı olabilir. Ancak ilerlemiş veya son aşama AMD’si olanlar tipik olarak ciddi görme kaybı geliştirir ve geliştirdikleri AMD türüne bağlı olarak birkaç semptom gösterebilir.

Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu Septomları?

Islak Sarı Nokta Hastalığı semptomları, okuma yeteneğinizi etkileyen merkezi görüşünüzde noktalar veya dalgalı ve bozuk düz çizgiler görmeyi içerir. Çoğu insan, kanamayı kontrol etmeye ve yeni kan damarı büyümesini önlemeye yardımcı olmak için göz enjeksiyonları alacaktır. 

Kuru Sarı Nokta Hastalığı semptomları arasında solgun renkler ve ince detayları görmede zorluk yer alır. Merkezi görüşteki nesneler bozuk ve soluk görünebilir. YBMD teşhisi konan kişilerin yaklaşık %80’inde, yasal körlüğün yaklaşık %20’sine tekabül eden kuru AMD olacaktır (daha iyi gören gözde 20/200 veya daha kötü olarak tanımlanır, en iyi şekilde standart gözlük veya lenslerle düzeltilir). 

Uzmanlara göre, sağlıklı beslenmek ve vitamin takviyeleri almak, kuru AMD’nin ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.  Görme azaldığında, düşen yaşam kalitesinden en çok siz etkilenebilir ve görmeye dayalı basit günlük aktivitelerde bile zorluk yaşayabilirsiniz. Okuma, bilgisayar kullanma ve TV izleme gibi etkinlikler için de yüksek büyütmeye ihtiyaç duyabilirsiniz.

Gelişmiş Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu, ciddi şekilde zayıflatıcıdır ve bağımsızlığın azalmasına ve önemli duygusal sıkıntıya yol açar. İlerlemiş YBMD’den orta düzeyde görme kaybı olan kişilerin yaşam kalitelerinde %32’lik bir düşüş olur, bu da hastaların kalça kırıldıktan sonra yaşadıklarına benzer. Hastalık ilerledikçe, insanlar yaşam kalitesinde %60’lık bir düşüş bildiriyor; bu da, 24 saat bakıma ihtiyaç duyan son evre kanseri olan birinin deneyimine eşittir. Bu kanıtlara rağmen, bazı doktorlar genellikle AMD’nin son aşamadaki insanlar üzerindeki etkisini hafife alıyor.  Az gören rehabilitasyon uzmanları, diğer rehabilitasyon uzmanları, uğraşı terapistleri ve oryantasyon ve hareketlilik uzmanlarından oluşan multidisipliner bir ekiple birlikte, ileri derecede görme kaybı olan kişiler için birincil bakıcılardır.

Görme rehabilitasyonu, ileri YBMD’li kişilere büyüteç ve uyarlanabilir cihazların nasıl kullanılacağı, evde ve toplum içinde nasıl güvenli bir şekilde dolaşılacağı ve giyinme, yemek pişirme gibi günlük aktivitelerin nasıl yapılacağı gibi becerileri öğreterek yaşam kalitesini artırabilir. Gelişmiş Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonunu varsa, az gören cihazlar ve aletler günlük işlevinizi iyileştirebilir ve depresyonu azaltmanıza yardımcı olabilir. Büyük boy kitaplar, yüksek güçlü lensler, masaüstü veya ayaklı/el tipi büyüteçler ve elektronik yardımcı teknoloji okumaya yardımcı olurken, teleskoplar ve sanal gerçeklik cihazları TV izlemeyi ve diğer uzaktan etkinlikleri daha keyifli hale getirebilir. Kesin, zıt sayılara sahip büyük düğmeli telefonlar ve klavyeler de sosyal izolasyon duygularını azaltmaya yardımcı olabilir. Konuşan saatler veya büyük numaralı saatler, görme engelliyseniz gününüzü kolayca takip etmenize yardımcı olabilir.

Diğer elektronik görme geliştirme sistemleri (başa takılan, masaüstü veya el tipi) ayrıca makyaj yapma, giyinme ve yemek pişirme gibi günlük etkinliklerde size yardımcı olabilir. Uzaktan veya tele sağlık modelleri aracılığıyla eğitim ve izleme ilerlemesi için görme rehabilitasyonunun bir kısmını sağlamak kritik bir bileşen ve fırsattır.